Jakub Małecki

Bestsellerowa książka „Rdza" definiuje Jakuba Małeckiego jako jednego z najlepszych współczesnych pisarzy młodego pokolenia, łączącego w swoich ksiażkach wątki fantastyczne z realistycznymi. W jego dorobku literackim znajdują się również inne popularne powieści: „Dygot", „Ślady" oraz „Dżosef". Jest on laureatem wielu nagród i wyróżnień.

Podstawowe dane:

Data i miejsce urodzenia: 25 czerwca 1982, Koło
Najważniejsze powieści: Rdza, Dygot, Ślady
Nagrody: nagroda Śląkfa (2012), Nagroda Literacka „Magazynu Literackiego Książki” (2016)
Gatunek literacki: powieść polska, reportaż, science fiction, horror, literatura obyczajowa

Opis autora

Życie prywatne autora

Jakub Małecki urodził się 25 czerwca 1982 roku. Z zawodu jest tłumaczem literatury anglojęzycznej oraz – co ciekawe – ekonomistą. Ukończył Akademię Ekonomiczną w Poznaniu, szybko jednak zrozumiał, że jego powołaniem jest właśnie pisarstwo.

Kariera literacka Jakuba Małeckiego

Debiutem literackim Jakuba Małeckiego było opowiadanie „Dłonie” zamieszczone w 2007 roku na łamach magazynu „Science Fiction. Fantasy i Horror”. Wiele spośród jego tekstów było publikowanych w czasopismach o tematyce fantasy, m.in. w „Nowej Fantastyce” i „Magazynie Fantastycznym”.

Teksty pisane przez Małeckiego wyraźnie sugerują, iż jest on pisarzem pokroju Lema lecz jego kolejne opowiadania i książki poniekąd temu przeczą. Początkowo specjalizował się on w literaturze fantastycznej, ale z czasem jego twórczość ewoluowała w innym kierunku. Obecnie tworzy książki zaliczane do prozy obyczajowej, zawierające niesamowite wątki czy elementy grozy. W jego powieściach pojawiają się nadnaturalne klątwy i przepowiednie, które autor umiejętnie wplata w warstwę realistyczną. Nie brakuje w nich również elementów symbolicznych czy groteskowych. Charakterystyczny styl pisarza przejawia się w pełnej krasie w książce „Dygot”, która została doceniona zarówno przez czytelników, jak i krytyków.

Inspiracje do kolejnych książek Jakub Małecki czerpie z malarstwa, fotografii czy z zasłyszanych historii. Bohaterami swoich książek czyni jednostki silne, ale jednocześnie takie, które zostały mocno doświadczone przez los i musiały zmagać się z wieloma przeciwnościami. W jego powieściach w oczy rzucają się także inność i wyobcowanie.

Akcję swoich książek osadza w znanych sobie realiach, m.in. na blokowiskach, na terenie województwa kujawsko-pomorskiego (skąd sam pochodzi), w Poznaniu czy w Warszawie.

Ponadto czytelnik wielokrotnie może towarzyszyć postaciom opisywanym w książkach przez Jakuba Małeckiego od dnia narodzin aż po chwilę śmierci – naturalnej lub nagłej.

Małecki publikował swoje opowiadania nie tylko w typowo fantastycznych czasopismach, ale i w „Przekroju”, „Polityce”, „Angorze”, „Newsweeku”, „Miesięczniku ZNAK” i w „Tygodniku Powszechnym”

Nagrody i wyróżnienia

Pierwszą nominację do prestiżowej nagrody Jakub Małecki otrzymał za opowiadanie „Za godzinę powinna tu być”, zamieszczone w zbiorze „Zaksięgowani”. W 2009 roku zyskało ono zainteresowanie kapituły konkursu o nagrodę im. Janusza A. Zajdla, której jednak autor wówczas nie otrzymał. Do tej samej nagrody nominowano jego powieść „Dżozef”. Trzy lata później został laureatem nagrody Śląska w kategorii twórca roku. Przyznał mu ją Śląski Klub Fantastyki.

Otrzymał także Nagrodę Literacką Magazynu Literackiego Książki za przekład „Listów niezapomnianych” na język polski. Jest również zdobywcą Złotego Wyróżnienia Nagrody im. Jerzego Żuławskiego.

Nominowano go także do wielu innych nagród, w tym do Nagrody Literackiej NIKE za „Ślady” czy do Nagrody Literackiej Europy Środkowej Angelus. Ponadto jest laureatem stypendium Młoda Polska Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego z 2017 roku.

Najważniejsze powieści Jakuba Małeckiego

Wybór kilku wyróżniających się książek z dorobku literackiego Jakuba Małeckiego jest trudny. Każda ma bowiem w sobie coś szczególnego i jest jedyna w swoim rodzaju. Warto jednak wspomnieć o co najmniej trzech spośród nich: „Dygot”, „Ślady” oraz „Rdza”.

Akcja książki Jakuba Małeckiego „Dygot” rozgrywa się na prowincji. Czytelnik przenosi się na wieś i śledzi życie mieszkańców, którzy borykają się z przeciwnościami losu oraz konsekwencjami wojny. Skomplikowane relacje pomiędzy bohaterami sprawiają, iż odbiorca może lepiej poznać każdą z postaci, a także wczuć się w ich sytuację. Wszystko się zmienia, kiedy jedna z mieszkanek wsi rodzi odmieńca – albinosa, którego społeczność nie jest w stanie zaakceptować. Do tego dochodzi kwestia rzuconej przez pewną Cygankę klątwy.

Za książkę „Ślady" Jakub Małecki został nominowany do Nagrody Literackiej Nike. Określana jest ona jako „kalejdoskop ludzkich losów”, przedstawianych przez autora z wielu różnych perspektyw. Splatają się tu ze sobą motywy wojny, szaleństwa, miłości, tęsknoty, lęków i radości. Jakub Małecki w swojej książce pozostawia tytułowe ślady, a podążenie nimi pozwoli trafnie, w zindywidualizowany sposób zinterpretować to dzieło.

W 2017 roku Jakub Małecki wydał książkę „Rdza”, która stała się bestsellerem i została przetłumaczona na wiele języków. Fabuła powieści opowiada o dojrzewaniu chłopca mieszkającego u babci, o trudnych kontaktach rodzinnych, podejmowaniu decyzji i braniu odpowiedzialności za ich konsekwencje.

Powieści Małeckiego stanowią umiejętne połączenie wątków obyczajowych z fantastyką i groteską. Wydaje się, patrząc na przychylne opinie krytyków książek Małeckiego, że porzucenie stabilnej posady ekonomisty w banku było w jego wypadku strzałem w dziesiątkę.

więcej

Jakub Małecki - książki

Błędy (2008)
Przemytnik cudu (2008)
Zaksięgowani (2009)
Dżozef (2011)
W odbiciu (2011)
Odwrotniak (2013)

Dygot (2015)
Ślady (2016)
Rdza (2017)
Nikt nie idzie (2018)
Historie podniebne (2019)
Horyzont (2019)
Saturnin (2020)

Jakub Małecki